bvw-historie

GESCHIEDENIS bOERDERIJ DE VLIETWONING

HISTORISCHE DETAILS:

KAAS MAKEN

GESCHIEDENIS

Mogelijk was er in de 12e eeuw al sprake van deze (ontginnings)boerderij want in die tijd werd vanuit dit punt de Vlietpolder ontgonnen. De huidige boerderij is waarschijnlijk in de 15e eeuw nieuw gebouwd op de plek van de eerdere boerderij. Zeker is dat de boerderij al voor 1561 in bezit was en bewoond werd door Willem Corszoon van der Vliet, een belangrijke man. Zijn oma van vaderskant was Machteld Dirksdochter van der Woerd, telg uit een Naaldwijkse adelijke familie. Zijn oma van moeders kant stamde af van de adellijke familie van Egmond. De Vlietwoning staat op een grote terp van circa een meter hoog. Waarschijnlijk stond er een kasteeltoren bij, want in de Tiende penning van 1561 wordt melding gemaakt van een hoogwerf, dat is een aanduiding voor een mottekasteel, een kasteeltoren op een ronde aarden verhoging. Willem verkocht de boerderij met omliggende bebouwing en grond aan zijn zoon Jan, die toen in de twintig was. In 1597 werd de boerderij verkocht door de erfgenamen van Jan Arentszoon Touw van der Burgh, in leven gehuwd met Neeltgen, de zus van Jan. Het woongedeelte aan de voorzijde van de woning is zestiende en zeventiende eeuws, gezien de laat Gotische en vroeg Renaissance sleutelstukken, de eikenhouten constructie van het plafond en de kloostermoppen in het kelderdeel.

In de loop der eeuwen is de boerderij vele malen in andere familie handen gekomen. In 1766 werd de Vlietwoning openbaar verkocht aan Pieter Sprenkhuijsen, bouwman (boer) en wonende onder Naaldwijk. Het te kopen object werd als volgt omschreven: de Huismanswoning van ouds genaamd de Vlietwoning in de Vlietpolder onder Naaldwijk, bestaande in een woonhuis, bouwhuis, zomerhuis, stalling, kaarnmolen, dorsvloer, boomgaarden, en verder plus 20 margen annex de woning. Belend zuid: de Oostwatering, west: de Vlietweg, noord: de Broekweg en oost: de koper. Drie generaties Sprinkhuizen bleven er boeren. De twee kleinzonen, Martinus en Pieter, besloten een nieuw huis te bouwen langs de Lange Broekweg om de Vlietwoning voortaan te verhuren. Nadat Pieter in 1899 als laatste van het gezin kwam te overlijden werden de Vlietwoning en de woning aan de Lange Broekweg 2 aan de Adrianus Parochie in Naaldwijk geschonken. De parochie zette de pacht van de boerderij voort. Landerijen werden in de loop der jaren verkocht t.b.v. de tuinbouw. In 1950 bouwde de Adrianus Parochie een nieuwe woning naast de Vlietwoning. De Vlietwoning werd vanaf dat moment niet meer als woonruimte gebruikt. De Familie Ruigrok op de boerderij.

Als op 25 november 1922 Cornelis Ruigrok uit De Lier de boerderij huurt van de Parochie Sint Adrianus uit Naaldwijk bezit de boerderij naast voor deze streekeigen karnhok en opstallen ongeveer 23 ha. bouw- hooi en weiland. Het huurcontract is voor 7 jaren voor het bedrag is 3.952,90 gulden per jaar. Cornelis is getrouwd met Katharina van der Loos uit Vlaardingen Ambacht. Op de boerderij worden 15 kinderen geboren. Na de oorlog emigreren op een na alle zonen en een dochter naar Canada en zo wordt Niek boer op De Vlietwoning. De boerderij is inmiddels eigenlijk niet meer geschikt om te wonen, zo is er geen centrale verwarming aanwezig. Vandaar dat de RK Parochie in 1950 een woning naast de boerderij laat bouwen.In 1972 huwt boer Niek Gre Koot, dochter van een bekende Naaldwijkse slager. Zij wonen in de naastgelegen woning. Op de boerderij houdt Niek een kleine 40 koeien plus wat kleinvee, de melk gaat naar de melkfabriek van Melkunie aan de Dijkweg in Naaldwijk. De boerderij is inmiddels eigendom van Rijkswaterstaat wanneer Niek in 1985 De Vlietwoning met 4,5 ha. omliggende grond kan kopen. Het overige land wordt eigendom van Rijkswaterstaat. Na vele eeuwen stopt feitelijk het boerenbedrijf op De Vlietwoning. Na het overlijden van Niek blijft Gre in de naastgelegen woning wonen. Op de boerderij houdt zij naast een kippen nog 3 tal schapen. Deze zijn van Pastoor Steenvoorden en inderdaad van de Parochie Sint Adrianus.

Brand in 2009

Op 26 mei 2009 voltrok zich een groot drama: er brak brand uit in de Vlietwoning. De verzekering was onvoldoende om de hele boerderij te kunnen herstellen. Gelukkig is een eerste renovatie al uitgevoerd en is de stichting druk in de weer om gelden binnen te halen, zodat de boerderij in de toekomst weer in volle luister de binnenkomst in het Westland kan sieren.

Architectuur

De Vlietwoning is een krukhuisboerderij, wat inhoudt dat het woonhuis naar een zijkant is uitgebouwd en daardoor een L-vormige noklijn heeft gekregen. Het gebouw staat met de achtergevel naar de Burgemeester Elzenweg gericht. Het dwarsgeplaatste voorhuis bestaat uit twee delen. Het linker deel vormt een enkelnlaags volume onder een zadeldak met verhoogde borstwering. Het rechter geveldeel bevat twee bouwlagen onder hetzelfde zadeldak. De stal is enkellaags en bezit een afgewolfd zadeldak met grote, steile dakvlakken. De uitbouw is enkele bouwlaag hoog en wordt bekroond door een schilddak dat haaks aansluit op het dak van de stal. De gevels zijn opgetrokken in kruisverband en voorzien van klezoren op de hoeken. De voor- en linker zijgevel zijn voorzien van ijzeren profielen ter versteviging.

De toekomst en voor wie is het monument aantrekkelijk?

Historische gebouwen en vooral rijksmonumenten hebben een aantrekkende kracht op bedrijven en personen op zoek naar een omgeving voor het houden van speciale gebeurtenissen. Daarnaast zien wij steeds meer dat gemeenten en in het bijzonder gemeente Westland zich inzetten om haar monumenten te koesteren. Extra kosten worden gemaakt om de omgeving van dergelijke objecten een prominente en aantrekkelijke plek te geven. Mensen die hun interesse hebben in de geschiedenis van hun leefomgeving zullen tot de vaste bezoekers behoren. Door onderdeel te worden van een vaste fietsroute kunnen wij erop vertrouwen dat gebruikers van deze fietsroute De Vlietwoning een rustpunt vinden waar kennis en versnapering aanwezig zijn. Maar ook bedrijven die via sponsoring een speciale locatie krijgen voor bijvoorbeeld product presentatie. Vanuit de trouwwereld is aangegeven dat het historisch karakter een aangewezen plek is voor fotoshots en mogelijk het houden van recepties. Dit laatste kan uiteraard ook gebruikt worden door verenigingen, clubs groepen etc. De historische boerderij zal na restauratie ook te bezichtigen zijn door schoolklassen (LO) waarbij jonge scholieren kennis kunnen nemen van het leven op een boerderij in de 15e, 16e en 17e eeuw. De bedoeling is dat het voorhuis zo goed als mogelijk zal worden ingericht naar de gebruiken van deze tijd. (Bronnen : Gustaaf van Gaalen, Piet van der Valk (Monumentaal Westland) en Rijksdienst voor Cultureel erfgoed)